بازار بی‌رونق لوازم خانگی

شنیده می‌شود که برخی از تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی که فعالیت آن‌ها به چند دهه قبل بازمی‌گردد؛ در شرایط کنونی ناچار شده‌اند که برخی از تولیدات خود را کاهش داده و با نیمی از ظرفیت خود فعالیت کنند. با کاهش قدرت خرید مردم در سال‌های اخیر، خرید لوازم خانگی برای خانواده‌ها در اولویت‌های بعدی قرار گرفته است و اغلب به تعمیر لوازم خانگی بسنده می‌کنند.با این وجود رکود بازار لوازم خانگی در یکسال اخیر شده گرفته و بیشتر خرید لوازم خانگی محدود به خرید جهیزیه شده است. شنیده می‌شود که برخی از تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی که فعالیت آن‌ها به چند دهه قبل بازمی‌گردد؛ در شرایط کنونی ناچار شده‌اند که برخی از تولیدات خود را کاهش داده و با نیمی از ظرفیت خود فعالیت کنند.
البته در این میان با کاهش درآمد مردم و از سمت دیگر با گسترش سراها و فروشگاه‌های لوازم خانگی که اغلب فروش آن‌ها به صورت چکی و اقساط است، فروش لوازم خانگی در این سراها شتاب بیشتری گرفت و رونق از بازارهایی همچون امین‌حضور و خیابان رخت بست و این موضوع منجر به اعتراض بسیاری از کسبه و سیستم خرده‌فروشی شد. در این رابطه نیز رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران گفته بود: صدا و سیما تبلیغ سراهای لوازم خانگی را پخش می‌کند، در حالی که اعضای صنف فروشندگان، پول این کار را ندارند و آنقدر هم پول ندارند که بتوانند کالا را به صورت اقساط بفروشند؛ بنابراین اگر دولت حمایت کوچکی از اصناف نکند، چراغ مغازه‌ها روشن نمی‌ماند و کارمندان تعدیل و اخراج می‌شوند. آنطور که تولیدکنندگان لوازم خانگی می‌گویند با وجود اینکه وضعیت صنعت داخلی لوازم خانگی از نظر کیفیت تولید، نسبت به سال‌های گذشته پیشرفت و بهبود چشم‌گیری پیدا کرده است، اما رکود فروش در برخی از لوازم خانگی حتی به ۹۰ درصد هم رسیده است و از سمت دیگر صادرات لوازم خانگی نیز از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و صادرات تنها محدود به چند کالا شده است. آمارها نیز نشان می‌دهند که حجم صادرات لوازم خانگی نیز قابل توجه نبوده است؛ بر اساس آمار وزارت صمت ارزش صادرات لوازم خانگی و قطعات وابسته، سال گذشته حدود ۴۲۰ میلیون دلار بوده و ۴ ماهه امسال نیز بر اساس آمار گمرک حدود ۱۸۰ میلیون دلار بود، که عمده کالا‌های صادراتی لوازم خانگی کولرآبی، ماشین لباسشویی دوقلو و وسایل گاز سوز بود. تولیدکنندگان عنوان می‌کنند که سایه سنگین رکود در بازار لوازم خانگی منجر به این شده است نتوانند در یکسال اخیر دست روی قیمت‌ها ببرند؛ این در حالی است که در سال‌های اخیر با افزایش مستمر و بی‌رویه قیمت ارز و به دنبال آن افزایش قیمت مواد اولیه تولید لوازم خانگی قیمت تمام‌شده کالاها را به شدت بالا برده است. اما مشاهده بازار این موضوع را تائید نمی‌کند چرا که در یکسال اخیر با وجود اینکه به صورت قانونی افزایش قیمت لوازم خانگی صورت نگرفته اما برخی از کارخانه اقدام به افزایش قیمت برخی از محصولات خود کرده‌اند.
علیرضا محمدی دانیالی، رییس هیات مدیره انجمن ملی صنایع لوازم خانگی ایران نیز از کاهش تقاضا خرید در دو سال گذشته که شدت گرفته خبر می‌دهد و می‌گوید: ما در بین ۱۰ کشور دنیا با بیشترین تورم قرار داریم و درآمد سرانه ما به‌شدت در حال سقوط است. به همین دلیل قدرت خرید مردم ایران نیز بسیار نامناسب است. در طول سال‌های اخیر بازار با رکود مواجه شده و همین مساله موانع متعددی را برای تولیدکنندگان ایجاد کرده و عرضه و تقاضا را تا حدودی دچار مشکل کرده است. در همین ارتباط قدرت خرید مصرف‌کننده در حال کاهش بوده و این بحرانی است که مسئولان باید به آن توجه بیشتری داشته و راه‌حلی برای آن پیدا کنند.او معتقد است: دولت باید اجازه دهد که قیمت ها بر اساس نظام عرضه‌وتقاضا تعیین شد. در چنین شرایطی به طور قطع بازار در یک شرایط رقابتی وضعیت بهتری خواهد داشت. اما متاسفانه باید بگویم که در اقتصاد دستوری کشور ما در جایگاه ۱۶۹ در میان ۱۸۴ کشور دنیا قرار دارد. به گفته او، تحریم‌ها و نپیوستن ایران به FATF، رشد بالای نقدینگی و تورم بالای ۵۰ درصد و سود بانکی ۳ درصد موانع و مشکلات کل صنعت از جمله صنعت لوازم خانگی است. به تازگی نیز اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه لوازم خانگی نیز در گفتگو با اقتصاد آنلاین کاهش شدید تقاضا در بازار لوازم خانگی را تائید کرده و گفته است: کالا به اندازه کافی موجود است، اما چون مردم قدرت خرید ندارند، خرید و فروش خیلی کم انجام می‌شود. وی درخصوص پیش‌بینی بازار در نیمه دوم سال گفت: بازار به همین منوال پیش خواهد رفت، اگر قدرت خرید مردم افزایش یابد در بازار هم تحرک رخ می‌دهد. این در حالی است که آنقدر که در فضای مجازی کالای قاچاق فروخته می‌شود، در فضای فیزیکی فروخته نمی‌شود. متاسفانه در فضای مجازی کلاهبرداری وجود دارد و مردم با ندانستن و عدم اطلاع این کالاها را می‌خرند و آسیب می‌بینند. در فضای فیزیکی کسی جوابگو هست اما در فضای مجازی اینطور نیست.

رکود بازار لوازم خانگی واردات را آزاد می‌کند؟
با وجود شرایط فعلی صنعت لوازم خانگی که با افت شدید تقاضا مواجه شده است، حدود یکسالی می‌شود که زمزمه آزادسازی واردات لوازم خانگی مطرح می‌شود که این موضوع منجر به نگرانی بسیاری از تولیدکنندگان فعال در این حوزه شد. از سمت دیگر ممنوعیت واردات لوازم خانگی منتقدان بسیاری دارد و عنوان می‌کنند که دولت قصد دارد که صنعت لوازم خانگی را به روزگار صنعت خودرو بیندازد.
از سوی دیگر تولیدکنندگان عنوان می‌کنند، ممنوعیت واردات از سال ۱۳۹۷ کمک شایانی به صنعت لوازم خانگی کرد و باعث شد تولیدکنندگان هوشمند از این فرصت استفاده کنند، اما در شرایط فعلی با توجه به محدودیت‌های منابع ارزی و مدت زمان طولانی برای تخصیص ارز مورد نیاز مواد اولیه، اجزا و قطعات مورد نیاز تولید که بیش از ۸۰ روز طول می‌کشد، آزادسازی واردات و هزینه‌کرد این ارز محدود برای واردات کالای نهایی هوشمندانه نیست.