زیر پوست اختلافات بایدن و نتانیاهو

سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل خاورمیانه

این روزها که جنگ غزه در اوج خود باقی مانده و همچنان نشانه‌ای مبنی بر امکان بازگشت به آتش‌بس حتی به صورت محدود هم وجود ندارد، به شکل روزافزون شاهد انتشار اخباری در ارتباط با اختلاف نظر و بیزار شدن دولت آمریکا و جو بایدن از رژیم اسرائیل هستیم. حالا برای بخش بزرگی از مردم و نیز ناظران سیاسی پرسش جدی این است که تا چه اندازه اختلاف‌نظر جو بایدن و بنیامین نتانیاهو پایه واقعی دارد؟ آیا آن‌چنان که برخی از رسانه‌های آمریکایی تاکید می‌کنند، بایدن و کاخ سفید در پی پایان دادن به قدرت نتانیاهو و سقوط دولت تندروی او هستند؟ یا این‌که اختلافات همگی روتین و ظاهرسازی بوده و در عمل هیچ‌گونه اختلاف بنیادینی میان دو طرف وجود ندارد.
باید متوجه این امر باشیم که به صورت کلی هیچ اختلاف راهبردی میان آمریکا و اسرائیل وجود ندارد و صرفاً اختلاف بر سر پیاده‌سازی تاکتیک‌ها است. در شرایط فعلی واشنگتن و تل‌آویو بر سر اجرای عملیات زمینی در رفح با یکدیگر اختلاف دارند. مساله مهم این است که تجمیع جمعیتی از فلسطینی‌ها در رفح که به نوعی بخشی از غزه تلقی می‌شود به دلیل کوچک بودن مساحت آن و تراکم بالای جمعیت موجب شده تا ایالات متحده و شخص بایدن هرگونه حمله احتمالی از سوی اسرائیل به رفح را خطرناک قلمداد کند.
بایدن معتقد است که اگر اقدامی از سوی اسرائیل و شخص نتانیاهو علیه رفح رقم بخورد، این اقدام ناسنجیده نخست وزیر اسرائیل می‌تواند چندین ماه حمایت آمریکا از رژیم صهیونسیتی را یکباره زیر سوال ببرد. بر همین اساس آمریکا با ویترین حقوق بشری وارد میدان شد تا بتواند مقابل این اقدام احتمالی نتانیاهو بایستد. این روند حالا به اختلاف میان بایدن و نتانیاهو دامن زده و در رسانه‌ها هم شاهد رد و بدل شدن انتقادات این دو علیه یکدیگر بودیم.
در این بین موضوع بیان شده از جانب رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر راه‌اندازی یک بندر موقت در سواحل غزه نشان از آن دارد که این سناریو با اختلافات بایدن و نتانیاهو ارتباط دارد. بایدن به دلیل در پیش رو بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به دنبال آن است که به هر ترتیب به افکار عمومی ایالات متحده بفهماند که او و آمریکا ناجی غزه و مردم فلسطین هستند و به همین جهت در حال ایجاد یک سد قوی برای کاهش هجمه‌ها علیه اسرائیل است که در مجموع باید گفت تمامی این اقدامات برای تطهیر وجهه آمریکا انجام شده است.
در این بین به نظر می‌آید که تا پایان ماه رمضان حمله زمینی از سوی اسرائیل به رفع منتفی باشد اما در پلان کلی با توجه به فشارهای داخلی و خارجی علیه نخست‌وزیر اسرائیل، او یا باید استعفا دهد یا اینکه در نهایت دست به یک اقدام انتحاری بزند که باز هم برای تل‌آویو هزینه‌های بیشماری خواهد داشت.