بازار ارز در تلاطم: آیا افزایش نرخ دلار ادامه‌دار است؟

مهدی صالحی طاهری ـ خبرنگار
افزایش‌های اخیر نرخ ارز ناشی از عوامل بنیادی نیست، بلکه به نظر می‌رسد بیشتر تحت تأثیر التهابات سیاسی و روانی قرار گرفته است. با کاهش این انتظارات، بازار می‌تواند به وضعیت عادی خود بازگردد.
در هفته‌های اخیر، نرخ ارز شاهد افزایش‌های ناگهانی و التهاباتی بوده است که بیشتر به دلایل سیاسی و روانی برمی‌گردد. با این حال، تحلیلگران معتقدند که هیچ تغییر بنیادینی در بازار ارز رخ نداده که توجیه‌کننده این افزایش‌ها باشد. در واقع، این نوسانات بیشتر از هیجانات ناشی از تحولات بین‌المللی و داخلی نشأت گرفته و به محض فروکش کردن این هیجانات، احتمال کاهش قیمت ارز به سطوح قبلی وجود دارد.
از جمله عواملی که به طور قابل‌توجهی بر نرخ ارز تأثیر می‌گذارد، تفاوت نرخ تورم داخلی با کشورهای صاحب ارز و میزان ذخایر ارزی کشور است. در صورتی که تورم در داخل افزایش یابد و همزمان عرضه ارز کاهش یابد، احتمال رشد بیشتر نرخ ارز وجود دارد. این در حالی است که هم‌زمان عوامل روانی نیز می‌توانند به این نوسانات دامن بزنند؛ به‌ویژه در شرایطی که تنش‌های سیاسی و اجتماعی در منطقه یا جهان شدت می‌گیرد.
بروز رخدادهایی مانند درگیری‌های نظامی در منطقه، عملیات‌های نظامی اسرائیل و ایران، و یا حوادثی نظیر جنگ غزه، باعث شده‌اند تا بازار ارز واکنش سریع و پرالتهاب نشان دهد. هرچند این التهابات در کوتاه‌مدت نرخ ارز را بالا می‌برد، اما تجربه نشان داده که با پایان این تحولات، قیمت ارز مجدداً به سطوح قبلی خود بازمی‌گردد و حتی در برخی موارد ممکن است به کمتر از قبل نیز کاهش یابد.
نشانه‌هایی از کاهش قیمت دلار نیز در بازار دیده می‌شود که این امر نشان‌دهنده فروکش کردن تدریجی انتظارات تورمی و روانی است. با کاهش این انتظارات، قیمت ارز نیز به تدریج متعادل خواهد شد و در نهایت، عوامل بنیادی اقتصاد مانند تفاوت تورم و ذخایر ارزی مجدداً نقش اصلی را ایفا خواهند کرد.
در مجموع، افزایش‌های اخیر نرخ ارز را می‌توان بیشتر به التهابات موقتی نسبت داد تا تغییرات بنیادین اقتصادی. با فروکش کردن این التهابات، احتمال بازگشت به ثبات و کاهش قیمت ارز در آینده‌ای نزدیک وجود دارد.